Woensdag 7 mei 2025
Symposium 'Bodem als basis voor gezondheid'
De wetenschappelijke link tussen bodem, voedsel en gezondheid
De ziektelast van chronische welvaartziekten kost Europa jaarlijks meer dan 700 miljard euro. Bovenop deze nu al enorme financiële druk, verwacht het RIVM dat het aantal mensen met een of meerdere chronische aandoeningen in Nederland sterk zal stijgen – van 1,5 naar bijna 12 miljoen in 2050 (Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2024).
Een van de belangrijkste risicofactoren voor chronische ziekte is ons voedingspatroon. Niet alleen de voedselkeuzes die we maken, maar ook de kwaliteit van de voedingsmiddelen speelt daarbij een rol. Onderzoek laat steeds duidelijker zien dat het microbioom van de bodem nauw verbonden is met het menselijke darmmicrobioom. In dit symposium verkennen we daarom de verbinding tussen landbouwmethoden, vitaliteit van de bodem, voedselkwaliteit en menselijke gezondheid.
Wat heeft onderzoek inmiddels aangetoond? Waar wordt op dit moment aan gewerkt? Hoe kunnen we deze nieuwe inzichten toepassen en hoe brengen we ze naar de mensen toe? En, last but not least: hoe zou dat bekostigd kunnen worden?
Programma
Deel 1: gezonde bodem, gezonde gewassen
Intensieve landbouw resulteert in een verarming van het bodemvoedselweb en daarmee een verlies van bodemfuncties en een verminderde gewaskwaliteit. Andersom kunnen gewassen met een grotere nutriëntendichtheid positieve impact hebben op zowel de gezondheid als op agrarische verdienmodellen. Welke teelt optimaliseert de nutriëntendichtheid van ons voedsel?
Sprekers (onder meer):
- Online interview met pionier Dan Kittredge (Bionutrient Food Association, USA) over 15 jaar onderzoek naar nutriëntendichtheid.
- Isabel Siles Asaff (Soils2guts, Rijksuniversiteit Leiden) presenteert de eerste resultaten van het onderzoek naar microbiële biomassa in de bodem van Nederlandse boeren.
Deel 2: gezonde gewassen, gezonde darmen
Slechte voedselkwaliteit kan het darmmicrobioom verstoren. Verschillende onderzoeken en initiatieven laten de impact van voedings- en leefstijlinterventies op gezondheid en ziekte zien.
Sprekers (onder meer):
- Internist/endocrinoloog Hanno Pijl (LUMC) over de relatie tussen voeding en chronische ziekten.
- Zuzanna Zielinska (HarvestCare) presenteert internationale resultaten van Food is Medicine en de pilot Voedselapotheek in Rotterdam-Zuid.
- Paneldiscussie met o.a. Kirsten Berk (Erasmus MC), Nine Perdeck (HarvestCare) en een deelnemer van de Voedselapotheek.
- Econoom/boer Anne van de Peppel presenteert het Agri-Health Outcome Payment Model.
Netwerklunch (rond 13.00 u)
Praktische informatie
Datum: woensdag 7 mei 2025
Locatie: LUMC, Albinusdreef 2, 2333 ZA Leiden
Programma: 9.30-14.00 uur (inloop vanaf 9.00 uur, vanaf 13.00 uur afsluitende lunch)
Voertaal: Engels / Nederlands
Wij vragen geen bijdrage voor uw deelname, wel uw aanwezigheid
LET OP: DIT SYMPOSIUM IS BESTEMD VOOR PROFESSIONALS (agrarische sector, zorgsector, horeca, inkopers, beleidsmakers en beslissers)
Contactpersoon: Jet Verloove, via 06 2454 1754 of jet@detuinvanholland.nl
Sprekers
Dan Kittredge has been an organic farmer for over 30 years and is the founder and executive director of the Bionutrient Food Association (BFA), a non-profit whose mission is to increase quality in the food supply. Known as one of the leading proponents of nutrient density, Dan works to demonstrate the connections between soil health, plant health, and human health. He is founder of the Bionutrient Institute, which has engineered a prototype of a hand-held consumer spectrometer designed to test nutrient density at the point of purchase. Via the Bionutrient Meter, the goal is to empower consumers to choose nutrient quality and thereby leverage economic incentives to drive full system regeneration.
Isabel Siles is a PhD candidate in Environmental Biology at Centrum voor Milieuwetenschappen (Rijksuniversiteit Leiden), where she’s studying how soil microbiomes can improve crop quality in agriculture. She’s worked on soil ecology in ecosystems ranging from deserts to tundras, and for her master’s, she focused on agricultural systems. In the Soils2gut project, she’s collaborating with an interdisciplinary team to link soil and crop microbiomes to human health.
Hanno Pijl is internist-endocrinoloog en hoogleraar Diabetologie in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Hij was lid van de Gezondheidsraad (commissie voeding), lid van de wetenschappelijke adviesraad van het Diabetes Fonds Nederland, en voorzitter van het Partnerschap Overgewicht Nederland. Hij is een van de initiatiefnemers en coördinatoren van het Nederlands Innovatiecentrum voor Leefstijlgeneeskunde (www.lifestyle4health.nl), een nationaal platform voor kennisinstellingen, overheid, bedrijfsleven en patiëntenorganisaties dat is opgericht door LUMC en TNO, en dat zich richt op innovatie en implementatie van leefstijlinterventies in de curatieve zorg. Zijn klinische en wetenschappelijke belangstelling gaat speciaal uit naar het verband tussen onze leefstijl en de pandemie van chronische ziekten waarmee wij vandaag geconfronteerd worden.
Zuzanna Zielinska studied Global Nutrition and Health at a university in Denmark. Her first impact startup focused on tackling the coffee waste problem by upcycling spent coffee grounds into novel food products. In 2022, Zuzanna joined the Fresh Venture program (BlueCity Rotterdam) to work on supporting the regenerative food transition in Europe. In 2023, HarvestCare was created with a simple yet complex mission to connect farming and healthcare. Zuzanna brought the Food Pharmacy concept to the Netherlands, promoting the use of organic local food products as medicine in Rotterdam. Zuzanna is also a co-founder of a nonprofit organization, Regenerative Healthcare European Association, which collects research about nutrient density and disseminates it within the healthcare sector.
Dr. Kirsten A.C. Berk is senior onderzoeker en diëtist bij de afdeling Interne Geneeskunde, divisie Diëtetiek, van het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam. Haar passie is om mensen met chronische ziekten te laten ervaren hoe ze voeding kunnen gebruiken om zelf de controle over hun ziekte terug te nemen. Haar expertisegebieden omvatten dieetinterventiestudies (leefstijlinterventies, mediterraan dieet, zeer laagcalorisch dieet, ketogeen dieet, intermittent fasting) bij mensen met obesitas, diabetes type 2 en andere chronische ziekten. Ze is geïnteresseerd in de effecten van deze diëten op cardiovasculaire resultaten, lipoproteïnemetabolisme, verouderingsmarkers en voedingsstatus. Bovendien bestudeert ze de efficiëntie van een combinatie van face-to-face en e-health voedingszorg (‘blended care’) voor personen met obesitas en/of type 2 diabetes, met behulp van een zelf ontwikkelde U-diet app. Ze is lid van de Gezondheidsraad, Commissie Voeding. Als diëtist gespecialiseerd in diabetes was Dr. Berk jarenlang voorzitter van de Diabetes and Nutrition Organization (van de Nederlandse Diabetes Federatie).
Anne van de Peppel heeft een achtergrond in Digital Business en Innovatie (VU Amsterdam) en werkte bij een start-up investeringsplatform voordat ze de overstap maakte naar de landbouw. In Denemarken verdiepte ze zich in de biologische landbouw en ontwikkelde ze brede expertise in regeneratieve landbouwpraktijken. Met haar economische kennis en vier jaar internationale praktijkervaring zet Anne zich in voor veerkrachtige voedselsystemen, de positie van boeren en de gezondheid van gemeenschappen. Binnen HarvestCare werkt ze aan de ontwikkeling van een living lab in Nederland om outcome-based payments voor voedsel-op-recept te verkennen en zo structurele verandering in de voedsel- en zorgsector te stimuleren.
Ken jij artsen, diëtisten, boeren, chefs, inkopers, beleidsmakers, bestuurders of anderen voor wie dit symposium interessant zou kunnen zijn? Voel je dan vrij deze uitnodiging door te sturen.
Wij kijken uit naar een vruchtbaar symposium. Graag tot 7 mei!
